Jak pomóc nastolatce w kontaktach z rówieśnikami?

Zdarza się, że po przejściu ze szkoły podstawowej do gimnazjum lub z gimnazjum do liceum nastolatka przeżywa trudne chwile. Nie zawsze bowiem znajduje przyjaciół i jest akceptowana. Bywa, że do problemów w kontaktach z rówieśnikami dochodzą kłopoty z nauką. Jak pomóc córce zaaklimatyzować się w nowym miejscu tak, by zyskała koleżanki i kolegów?

• Skąd biorą się kłopoty nastolatki w kontaktach z rówieśnikami?
• Co można zrobić dla odrzuconej nastolatki?
• Nastolatka i złe towarzystwo
• Kiedy konieczna jest współpraca z psychologiem?

Skąd biorą się kłopoty nastolatki w kontaktach z rówieśnikami?

Problemy nastolatków są o wiele bardziej złożone niż nam się wydaje. Zmiana szkoły, nowi nauczyciele i środowisko powodują, że nawiązanie kontaktu z rówieśnikami nie zawsze jest łatwe. Przyczyn takiego stanu rzeczy może być wiele. Bywa, że nastolatka mocno odstaje od grupy kolegów i koleżanek pod jakimś względem – może chodzić o sposób ubierania się, inne wyznanie, problemy z higieną lub o sam sposób zachowania, którego nie akceptuje grupa.

Co można zrobić dla odrzuconej nastolatki?

Przede wszystkim bardzo ważna jest tutaj współpraca rodziców z pedagogami. Wiele zależy naturalnie od szkoły i wieku nastolatki. Nauczyciel lub wychowawca powinien zacząć kłaść większy nacisk na lekcje-pogadanki na temat przyjaźni i zachowań w grupie. Bardzo dobrym rozwiązaniem jest organizowanie zabaw, które mają na celu zintegrowanie klasy i tym samym włączenie odrzuconego ucznia „do kręgu” kolegów i koleżanek. Należy tylko uważać, by nie zrobić tym jeszcze większej krzywdy nastolatce, bo na przykład jeśli ćwiczenia sportowe i gry zespołowe nie są jej najmocniejsza stroną (a nauczyciel na nich oprze zasady), wtedy to, że odstaje od reszty będzie tylko bardziej widoczne i może się nasilić.

Również rodzice powinni bacznie obserwować swoją pociechę i reagować w porę. Zachowania takie jak wycofanie, płacz w ukryciu lub w nocy mogą świadczyć o poważnie zaburzonych relacjach z rówieśnikami. Warto trzymać rękę na pulsie, bo nastolatka, która doświadcza w szkole mobbingu, a potem hejtu może nie wytrzymać psychicznie.

Nastolatka i złe towarzystwo

Bardzo często nastolatka, która nie chce odstawać od grupy decyduje się przyjąć zasady panujące w gronie koleżanek i kolegów nawet jeśli są one złe. Zdarza się, że warunkiem dostąpienia do grona nastolatków jest picie alkoholu, palenie papierosów, branie narkotyków i uprawianie seksu.

Rodzice mają tu niełatwe zadanie, muszą bowiem rozpoznać czy ich dziecko nie obraca się w nieodpowiednich dla siebie kręgach. Warto zwrócić uwagę na takie zachowania jak izolowanie się, agresja, smutek, niechęć, niemoc, brak ochoty na rozmowę, zbytnia pobudliwość, ale także rozszerzone źrenice. Pierwszą rzeczą jaką należy wtedy zrobić jest odpowiednia reakcja rodzica – należy dziecko zabrać do poradni, nawet do lekarza rodzinnego i poddać je badaniom.

Kiedy konieczna jest współpraca z psychologiem?

Jeśli wysiłki wychowawcy i rodziców nie przynoszą efektów i nastolatka nadal nie ma koleżanek, warto zastanowić się nad konsultacją psychologiczną bądź stałą współpracą. Pomoże to młodej dziewczynie dowiedzieć się gdzie leży źródło problemu czyli braku przyjaciół. Psycholog wskaże też zachowania, które należy przepracować, bo być może nastolatka uznała, że nikt w grupie rówieśników nie dorównuje jej poziomem intelektualnym. To częsty problem nadmiernie rozwiniętej młodzieży, która zamiast spędzać czas w towarzystwie rówieśników woli zdobywać wiedzę i tylko czytać książki.

Przede wszystkim nie można dopuszczać do sytuacji kiedy w szkole pojawi się mobbing stosowany przez rówieśników nastolatki. Może to mieć tragiczne skutki, a liczyć na fakt, że konflikt sam się rozwiąże także nie należy. Częste rozmowy, praca z psychologiem, a także baczne obserwowanie zachowania dziecka mogą pomóc odkryć jakie tak naprawdę nastolatka ma relacje w grupie.